Η λίμνη των Ιωαννίνων ή αλλιώς λίμνη Παμβώτιδα είναι μια από τις αρχαιότερες λίμνες παγκοσμίως και η δεύτερη αρχαιότερη μετά τη λίμνη της Αχρίδας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο (ηλικίας περίπου 7 εκ. ετών). Αποτελεί ένα ευαίσθητο οικοσύστημα και ανήκει στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, λόγω των σημαντικών ενδιαιτημάτων της και των σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας.

Η λέξη «Παμβώτις» είναι ομηρική και προέρχεται από τα ουσιαστικά «παμβώτωρ» ή «παμβώτηρ» και σημαίνει «η τα πάντα τρέφουσα». Η πόλη των Ιωαννίνων και οι δραστηριότητες των κατοίκων της είναι άμεσα συνδεμένες με την λίμνη. Από τα πρώτα πράγματα που θα ακούσετε για την λίμνη, θα είναι η τραγική ιστορία του πνιγμού της κυρά Φροσύνης μαζί με άλλες 17 Γιαννιώτισσες με προσταγή του Αλή Πασά.

Η λίμνη είναι τόσο μεγάλη που έχει και νησί στο οποίο διαμένουν 10 περίπου οικογένειες ψαράδων οι οποίες ζουν αποκλειστικά από το ψάρεμα, με τα αλιεύματα τους να καλύπτουν ένα μέρος της ζήτησης αλιευμάτων στην περιοχή.

Γύρω από την λίμνη θα δείτε τους κατοίκους να απολαμβάνουν το τοπίο κάνοντας αμέριμνοι την βόλτα τους ή τρέχοντας. Στην λίμνη θα δείτε όμως και αθλητές κωπηλασίας και canoe – kayak, με πολύ καλές επιδόσεις. Πολλοί καλλιτέχνες, Έλληνες και ξένοι, εμπνεύστηκαν από την ομορφιά της λίμνης με αποτέλεσμα ένα μεγάλο πολιτιστικό απόθεμα σε έργα τέχνης, ποιήματα, φωτογραφίες και τραγούδια.

Η λίμνη είναι τόσο μεγάλη που έχει και νησί.Εκεί σήμερα λιγότερα από 200 άτομα παραμένουν ως μόνιμοι κάτοικοι στο νησί και οι περισσότεροι είναι ηλικιωμένοι.

Τα οχτώ μοναστήρια που σώζονται ως τις μέρες μας φανερώνουν την μοναστική ζωή που επικρατούσε στο νησί τα Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά χρόνια. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα που έχει πλέον μετατραπεί σε μουσείο ελληνικής ιστορίας και είναι το μέρος όπου δολοφονήθηκε ο Αλή Πασάς και η μονή του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπινών, μεγάλης οικογένειας του Βυζαντίου. Στο σημαντικό αυτό μνημείο του 13ου αι. εντύπωση προκαλούν οι ολόσωμες τοιχογραφίες του 16ου αι. που απεικονίζουν επτά φιλοσόφους της Αρχαιότητας: τον Σόλωνα, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Θουκκιδίδη, Πλούταρχο, Χείλωνα και Απολλώνιο. Στο νησί θα φτάσετε μετά από μια σύντομη διαδρομή 10 λεπτών από τα Γιάννενα και εκεί θα περπατήσετε στα πλακόστρωτα στενάκια ανάμεσα από τα σπίτια με την γιαννιώτικη αρχιτεκτονική και θα γευματίσετε με φρέσκα ψάρια ή βατραχοπόδαρα που είναι και η τοπική σπεσιαλιτέ.